ที่ดินติดภาระจำยอมคืออะไร สามารถซื้อขายได้หรือไม่

ภาระจำยอม คือ ภาระที่เจ้าของที่ดินผืนหนึ่ง ต้องยอมรับภาระ ให้ผู้อื่นใช้ประโยชน์ในที่ดินของตน ซึ่งศัพท์ทางกฎหมายเรียกว่า “ภารยทรัพย์”ส่วนที่ดินที่ได้ใช้สิทธิประโยชน์ในที่ดินผู้อื่น เรียกว่า “สามยทรัพย์”

 “ภาระจำยอม” ไม่จำเป็นต้องเป็นที่ดินที่ถูกล้อม และไม่จำเป็นต้องเป็นทางออกสู่ทางสาธารณะเท่านั้น แต่ใช้ออกไปที่ใดก็ได้ และการจด “ภาระจำยอม” ต้องเป็นการตกลงกันระหว่างเจ้าของที่ดินทั้งสองฝ่าย เป็นลายลักษณ์อักษร และทำการจดทะเบียนต่อเจ้าหน้าที่

การได้มาซึ่งสิทธิของ “ภาระจำยอม” นั้น มี 2 ทาง คือ

1.ได้มาโดยผลของกฎหมาย เช่น นาย A. ขับรถผ่านที่ดินของเราบนเส้นทางนี้เป็นประจำ เป็นระยะเวลา 10 ปี เช่นนี้แล้ว นาย A. ย่อมได้สิทธิ ภาระจำยอม บนที่ดินของเราทันที

และอีก 1 กรณี เช่น  นาย A ปลูกบ้าน ล้ำเข้ามาในที่ดินของเรา (โดยเข้าใจว่าที่ดินส่วนนั้นเป็นของตัวเองโดยสุจริต) และล้ำเข้ามาไม่มากจนเกินไป กรณีนี้ นาย A ย่อมสามารถที่จะได้สิทธิ “ภาระจำยอม” บนที่ดินของเรา โดยที่นาย A ไม่จำเป็นต้องรื้อถอนส่วนที่รุกล้ำเข้ามา แต่ต้องจ่ายค่าใช้ที่ดินให้แก่เราด้วย

2.ได้มาโดยทางนิติกรรม เช่น เรามีที่ดินอยู่ 2 แปลง และเราได้แบ่งขายที่ดิน 1 แปลง ให้แก่นาย A โดยมีข้อตกลงว่า นาย A สามารถใช้ทางบนที่ดินของเรา อีกแปลงหนึ่งเป็นทางออกสู่สาธารณะได้ ดังนั้นแล้ว นาย A. ย่อมได้สิทธิ “ภาระจำยอม” บนที่ดินของเราเช่นเดียวกัน.

สามารถซื้อขายได้หรือไม่??

ที่ดินติดภาระจำยอม สามารถทำการจดทะเบียนขายได้ตามปกติ แต่ผู้ซื้อต้องรับภาระผูกพันในภาระจำยอมนั้นด้วย เพราะภาระจำยอมถือเป็นทรัพยสิทธิที่ติดไปกับตัวทรัพย์ เนื่องจากภาระจำยอมเป็นทรัพยสิทธิติดไปกับตัวทรัพย์ทั้งนี้หากผู้ซื้อไม่ประสงค์จะให้ติดไปกับตัวทรัพย์ ก็ต้องให้ผู้ขาย ไปดำเนินการจดทะเบียนเลิกภาระจำยอม หรือปลอดภาระจำยอมแล้วแต่กรณี